Biên lợi nhuận là gì?Khái niệm và cách tính chính xác nhất

Bạn hiểu rõ về biên lợi nhuận gộp không? Nó có tầm quan trọng như thế nào và cách tính ra biên lợi nhuận gộp như thế nào? Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến chỉ số này? Nếu bạn đang quan tâm tới thông tin tài chính và muốn cập nhật kiến thức hữu ích nhất, hãy đọc ngay bài viết dưới đây.

Biên lợi nhuận gộp là gì?

Khái niệm Biên lợi nhuận gộp trong tiếng Anh được gọi là Gross Profit Margin. Đây là một thuật ngữ quan trọng trong việc đánh giá khả năng sinh lời của một doanh nghiệp. Biên lợi nhuận gộp được tính dựa trên sự khác biệt giữa giá bán và giá vốn của sản phẩm. Đây là một tiêu chí quan trọng để đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, và giúp cho người quản lý có cái nhìn rõ hơn về sự tăng trưởng và đóng góp của sản phẩm đối với tổng doanh thu của công ty.

ảnh

Ngoài biên lợi nhuận gộp, các đơn vị đầu tư còn sử dụng hai chỉ số quan trọng khác để đánh giá lợi nhuận của công ty đó là Operating Profit Margin và Net Profit Margin. Việc kết hợp các chỉ số này giúp bạn có thể theo dõi tình hình tăng trưởng lợi nhuận của công ty một cách cụ thể hơn. Bên cạnh đó, bạn còn có thể so sánh với các đối thủ cạnh tranh trong ngành để đưa ra những quyết định chiến lược phù hợp nhằm tăng cường định vị và sức cạnh tranh của doanh nghiệp.

Ý nghĩa biên lợi nhuận gộp

Biên lợi nhuận gộp có nhiều ý nghĩa quan trọng trong việc phân tích khả năng tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận của một doanh nghiệp, bao gồm:

• Đánh giá khả năng tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp: Biên lợi nhuận gộp được sử dụng để đánh giá xem doanh nghiệp có tăng trưởng lợi nhuận hay không. Điều này giúp cho các chuyên gia có thể so sánh hiệu quả của doanh nghiệp với các đối thủ trong cùng ngành hoặc các sản phẩm khác trong nội bộ của doanh nghiệp.
• Đo lường sự phát triển của đối thủ cạnh tranh: Biên lợi nhuận gộp giúp doanh nghiệp đo lường sự phát triển của đối thủ cạnh tranh, từ đó nhanh chóng xác định vị thế của mình trong ngành và hướng tới chiến lược phát triển bền vững.
• Rà soát lại hoạt động phân phối: Doanh nghiệp sử dụng biên lợi nhuận gộp để rà soát lại toàn bộ hoạt động phân phối của mình. Từ đó, công ty có thể tập trung phát triển những sản phẩm có tiềm năng và đem lại doanh thu cao hơn. Ngược lại, các dòng sản phẩm chậm tiến sẽ bị cắt giảm chi phí nhằm tối ưu hóa hoạt động kinh doanh và tăng cường lợi nhuận.

ảnh

Công thức của biên lợi nhuận gộp

Biên lợi nhuận gộp là chỉ số được tính dựa trên tỷ lệ phần trăm, cho biết với mỗi đồng doanh thu tạo ra thì doanh nghiệp sẽ thu về bao nhiêu đồng lợi nhuận gộp. Công thức để tính biên lợi nhuận gộp như sau:

Biên lợi nhuận gộp = (Tổng doanh thu – Tổng chi phí nguyên vật liệu) / Tổng doanh thu

Trong đó, Tổng doanh thu và Tổng chi phí nguyên vật liệu đều đã bao gồm thuế. Chỉ số biên lợi nhuận gộp này sẽ giúp doanh nghiệp đánh giá được mức độ hiệu quả của hoạt động kinh doanh và đưa ra các quyết định phù hợp để tối ưu hóa lợi nhuận.

ảnh

Ví dụ của biên lợi nhuận gộp

Nhằm giúp bạn hiểu rõ hơn về biên lợi nhuận gộp, chuyên trang sẽ đưa ra ví dụ cụ thể. Điển hình như một sản phẩm cụ thể trong Vinamilk. Theo đó, muốn sản xuất ra một thùng sữa, đơn vị này cần phải chi trả các phí liên quan.

ảnh

Các khoản phí liên quan đến sản xuất sữa của Vinamilk bao gồm nguyên liệu, bao bì, nhân công sản xuất và khấu hao tài sản cố định. Giá trị của các khoản chi phí này là 185 triệu đồng, trong đó giá bán của một thùng sữa là 358.000 đồng. Dựa trên các con số này, ta có thể rút ra các điều sau:

• Doanh thu thuần của Vinamilk là 358.000 đồng mỗi thùng sữa.
• Giá cho vốn hàng bán của Vinamilk là 185.000 đồng mỗi thùng sữa.
• Lợi nhuận gộp của Vinamilk sẽ được tính như sau: 358.000 – 185.000 = 173.000 đồng mỗi thùng sữa.
• Từ đó, ta có thể tính toán biên lợi nhuận gộp của Vinamilk theo công thức: (173.000 : 358.000) x 100% = 48,32%.

Biên lợi nhuận gộp của Vinamilk đạt được là 48,32%, điều này cho thấy công ty có thể kiểm soát được chi phí sản xuất, tối ưu hóa hiệu quả sản xuất và đem lại lợi nhuận cao cho doanh nghiệp.

Thế nào là biên lợi nhuận gộp tốt?

Để đánh giá biên lợi nhuận gộp tốt hay không, bạn cần phải nghiên cứu và dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm:

• Tính ổn định: Chỉ số biên lợi nhuận gộp cần phải luôn ổn định qua các năm. Nếu có sự sụt giảm thì thường xuất phát từ hiệu quả sản xuất kinh doanh kém hoặc doanh thu bán hàng thấp, sản phẩm có chiến lược định giá chưa phù hợp.
• Xu hướng tăng trưởng: Chỉ số biên lợi nhuận gộp cần phải tăng trưởng đều qua các năm. Điều này chứng tỏ hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp là tốt, đồng thời cũng cho thấy công ty đã cắt giảm tối đa chi phí đầu vào, tối ưu giá vốn và cơ cấu giá bán để nâng cao doanh thu.
• Cao hơn so với trung bình ngành: So sánh chỉ số biên lợi nhuận gộp của doanh nghiệp với trung bình ngành sẽ giúp bạn nhận biết được lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp với các đơn vị cùng ngành.

Các tiêu chí trên sẽ giúp bạn đánh giá được hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp qua chỉ số biên lợi nhuận gộp.

ảnh

Các yếu tố ảnh hưởng tới chỉ số biên lợi nhuận gộp

Chỉ số biên lợi nhuận gộp của doanh nghiệp bị ảnh hưởng trực tiếp bởi 3 yếu tố chính, bao gồm:

• Chi phí sản xuất: Đây là thước đo quan trọng để đánh giá hiệu quả của toàn bộ hoạt động sản xuất của doanh nghiệp. Doanh nghiệp quản lý giá vốn tốt sẽ thu được lợi nhuận cao hơn. Để cắt giảm tối đa khoản phí này, doanh nghiệp có thể thay đổi nhà cung ứng, dây chuyền sản xuất, mở rộng quy mô sản xuất, và tối ưu hóa quy trình sản xuất.
• Doanh thu bán hàng: Hệ thống phân phối sản phẩm rộng khắp và chất lượng dịch vụ tốt là hai yếu tố quan trọng để đáp ứng nhu cầu của khách hàng và tăng doanh số bán hàng.
• Chiến lược định giá cho sản phẩm: Hàng hoá cần phải đáp ứng được sức mua của khách hàng, chi phí sản xuất và mang lại lợi nhuận để duy trì hoạt động của doanh nghiệp. Để nâng cao yếu tố này, doanh nghiệp có thể cải tiến mẫu mã, chất lượng sản phẩm và tăng giá bán.

Các yếu tố trên đều ảnh hưởng trực tiếp đến biên lợi nhuận gộp của doanh nghiệp. Do đó, để đạt được chỉ số biên lợi nhuận gộp tốt, doanh nghiệp cần phải tối ưu hóa chi phí sản xuất, tăng doanh thu bán hàng và áp dụng chiến lược định giá hợp lý cho sản phẩm của mình.

ảnh

Cách tăng tỷ suất lợi nhuận gộp

Mong muốn tăng tỷ suất lợi nhuận gộp là mục tiêu khát khao của bất kỳ doanh nghiệp nào. Thông thường, các doanh nghiệp sẽ áp dụng hai phương pháp sau để đạt được mục tiêu của mình:

Tăng doanh thu thuần

Cách tiếp cận này được coi là phổ biến nhất vì mang lại nhiều lợi ích nhất cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, để thực hiện, các doanh nghiệp phải bán được nhiều sản phẩm hơn hoặc tăng giá sản phẩm. Ban đầu có vẻ đơn giản, nhưng điều này đặt ra nhiều thách thức.

Việc tăng giá chỉ khả thi đối với những doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh. Hơn nữa, giá bán sau khi tăng phải phù hợp với khả năng chi trả của người tiêu dùng.

Nếu nhu cầu về sản phẩm thấp, giá bán cao sẽ làm cho doanh nghiệp gặp khó khăn. Ví dụ điển hình là việc tồn kho sản phẩm tăng nhanh chóng.

Cắt giảm chi phí đầu vào

Cách giảm chi phí bao gồm cả biến phí và định phí là một chiến lược được nhiều doanh nghiệp áp dụng và đạt được hiệu quả thiết thực. Trong trường hợp này, công ty sẽ tìm kiếm những nhà cung cấp nguyên liệu có giá thành rẻ hơn. Tuy nhiên, điều này có thể dẫn đến sự giảm chất lượng của sản phẩm.

Vì vậy, nhiều doanh nghiệp vẫn sử dụng chiến lược mở rộng quy mô sản xuất để giảm chi phí đầu vào. Chiến lược này mang lại hiệu quả lâu dài. Nhờ đó, công ty có thể giảm được nhiều khoản chi phí như chi phí nguyên liệu, nhân công, máy móc, tài sản,…

Biên lợi nhuận cao bao nhiêu là tốt?

Thực tế, mỗi lĩnh vực kinh doanh có đặc điểm và cơ cấu vốn riêng. Do đó, để xác định mức độ tốt của biên lợi nhuận, bạn cần so sánh với các đối thủ trong ngành.

Ngoài ra, bạn nên so sánh qua các năm để phân tích xu hướng sinh lời. Đồng thời, cần lưu ý hai dấu hiệu sau:

Dấu hiệu tốt cho thấy khả năng sinh lời: Với các doanh nghiệp mới, biên lợi nhuận gộp thường ở mức thấp và tăng dần qua từng năm. Trong khi đó, đơn vị đã tồn tại lâu năm sẽ duy trì được chỉ số ổn định qua các năm.

Cẩn trọng với dấu hiệu bất thường: Nếu biên lợi nhuận giảm đột ngột, cần phải xem xét kỹ để tìm ra nguyên nhân và có biện pháp giải quyết phù hợp.

Trên đây là những phân tích chi tiết và sâu sắc về biên lợi nhuận gộp. Tin rằng bạn đã cập nhật được kiến thức hữu ích cũng như có được nhiều kinh nghiệm quý báu trong lĩnh vực tài chính.

Thông tin được biên tập bởi: phanviennganhangphuyen.edu.vn